Adalar Nasıl Oluşur? Ada Türleri

-A A +A

Suyla çevrelenmiş ve başka bir kara parçasıyla bağlantısı olmayan kara parçalarına ada denir. Dünya üzerinde binlerce ada vardır. Bu adalar zaman içinde farklı doğa olayları sonucunda oluşmuşlar; hâlâ da oluşmaya, değişmeye devam ediyorlar.

Bazı adalar, kıtalardan kopan kara parçalarından ya da kıtaların uç kısımlarında bulunan kara parçalarının her yanı suyla çevrilen bölümlerinden oluşur. Bunlara kara yakını adalar denir. Dünyadaki büyük adaların çoğu kara yakını adalardır.

Tazmanya Adası
Bu uydu fotoğrafında gördüğünüz büyük kara parçası Avustralya kıtası. Avustralya’nın sağ alt kısmında gördüğünüz adaysa Tazmanya Adası. Tazmanya Adası kara yakını adalardan biri.


Bu uydu fotoğrafında gördüğünüz büyük kara parçası Afrika kıtasının güney ucu. Kıtanın güneydoğusunda gördüğünüz adaysa Madagaskar. Bu ada da kara yakını adalardan.

Bazı adalar okyanus tabanında bulunan yanardağların patlamalarısonucunda oluşur. Bu şekilde oluşan adalara okyanus adaları denir. Okyanusadaları yanardağ patlamalarıyla açığa çıkan lavların soğuyarak zaman içinde üst üste birikmesiyle oluşur.


Burası Büyük Okyanus’ta bulunan Hawaii Adaları’ndan biri olan Oahu Adası. Bu ada bir okyanus adası. Bu ada ve Hawaii Adaları’nı oluşturan diğer adalar bölgedeki yanardağların hâlâ etkin olması nedeniyle değişmeyi sürdürüyor.

Okyanus adalarından bazıları mercan adasına dönüşür. Okyanustabanında oluşan yanardağ patlamalarının ardından ortaya çıkan adaların çevresinde mercan adı verilen canlılar yaşamaya başlar. Mercanlar öldükten sonra kalıntılarıüst üste birikir. Binlerce yıl sonra burada mercan kayalıkları adı verilen yapılar oluşur. Ancak zaman içinde çeşitli nedenlerle ada batar. Bunun sonucunda mercan kayalıklarının ortasında sığ bir göl oluşur. İşte ortasında göl bulunan ve genellikle halka şeklinde olan bu tip adalara mercan adaları adı verilir.


Atafu Adası, Büyük Okyanus’un güneyinde bulunan Tokelau ada ülkesine bağlı mercan adalardan biridir.

Nehirler özellikle denize döküldükleri yerlerde daha yavaş akar. Bu nedenle sürükledikleri kayaç ve toprak parçaları buralarda birikir. Bu şekilde oluşan adalara alüvyon adaları denir.


Fotoğrafın ortasında gördüğünüz küçük ada, Kanada’nın New Westminister kentinde bulunan Fraser Nehri üzerindeki bir alüvyon adası. Alüvyon adaları çok yüksek olmaz.


Bilim Çocuk, Haziran 2012

Sosyal Medyada Bizi Takip Edin

Kitap Gezintisi

Zircon - This is a contributing Drupal Theme
Design by WeebPal.