Gök Cisimlerini Tanıyalım

-A A +A

Bu konuda;

  • Gök cisimlerinin özelliklerini,
  • Bilinen takım yıldızları,
  • Kuyruklu yıldızları,
  • Güneşin bir yıldız olduğunu,
  • Işık yılını,
  • Meteor ile gök taşı arasındaki farkı öğreneceksiniz.

Gökyüzüne baktığımızda farklı özellikte birçok cisim görünür. Uzaydaki bu cisimlere gök cismi adı verilir. Yıldızlar, gezegenler, uydular, meteorlar ve kuyruklu yıldızların her biri gök cismidir.

YILDIZ

Gökyüzünde gördüğümüz nokta şeklindeki ışık yayan gök cisimleri yıldızlardır. Yıldızlar, bulutsu denen gaz ve toz yığınlarının bir araya gelip sıkışmasıyla oluşmuştur. Yıldızlar da tıpkı canlılar gibi doğar, büyür ve ölür. Ömrü biten yıldızlar büyük bir patlama ile parçalanarak uzaya yayılır.

Yıldızların renklerine bakarak sıcaklıkları ile ilgili yorum yapabiliriz.

Renk Sıcaklık
Beyaz ve Mavi SICAK
Sarı ORTA SICAKLIK
Kırmızı SOĞUK

Yıldız dendiğinde aklımıza bayrağımızdaki 5 köşeli yıldız gelebilir. Gerçekte yıldızların şekli küresel yapıdadır.

Yıldızlar çevrelerine ısı ve ışık yayarlar.

Dünya'mıza en yakın olan yıldız Güneştir. Yani Güneş bir yıldızdır.

Güneş'ten başka; Vega, Epsilon, Anteras, Kutup Yıldızı, Betelgüs ve Proxima diğer bilinen yıldızlardandır. Kutup yıldızı geceleri yön bulmada kullanılır ve kuzeyi gösterir.

TAKIMYILDIZI

Dünyadan gökyüzüne bakıldığında görünüm olarak bir arada bulunan bazı yıldız grupları görürüz. Bu yıldız gruplarına takımyıldızı denir. Romalılar ve Eski Yunanlılar yıldız gruplarının görünümlerine bakarak bu yıldız gruplarına hayvan, nesne veya ünlü kişilerin isimlerini vermişlerdir.

Büyükayı, Küçükayı, Ejderha, Çoban, Kuzey Tacı, Orion (Avcı) bilinen bazı takımyıldızlarıdır.

Bir arada bulunarak takımyıldızları oluşturan yıldızlar farklı büyüklük, sıcaklık ve özelliktedir.

Astrolojideki burç kavramı takımyıldızlarına örnektir. Gazetelerin magazin sayfalarında da yer alan; Koç, Boğa, İkizler, Yengeç, Aslan, Başak, Terazi, Akrep, Yay, Oğlak, Kova ve Balık burçları takımyıldızı isimlerindendir. Ama yorumların bilimsel geçerliliği yoktur.

KUYRUKLU YILDIZLAR

Güneş çevresinde uzun ve eliptik bir yörüngede dolanan donmuş halde buzlar, gazlar, kaya parçaları ve tozlardan oluşan gök cismine denir. Kirli kartopu olarak da adlandırılır. Gerçekte yıldız değildirler. Kuyruklu yıldızların baş ve kuyruk kısımları vardır. Kuyruk kısmı gaz ve toz bulutlarından oluşur. Kuyrruğun uzunlğu ve şekli zamanla değişir. Kuyruklu yıldız Güneş'e yaklaştıkça üzerine çarpan ışık ışınları onların parlak görünmesini sağlar.

Kuyruklu yıldız Güneş'e yaklaştıkça yapısındaki buzlar erir ve buharlaşır. Buzla karışık olan kaya parçaları ve tozlar serbest kalır. Güneş ışınları ile bu toz ve gazlar Güneş'in aksi yönünde sürüklenir. Böylece kuyruklu yıldızın ışık yayar gibi görünen kuyruk kısmı oluşur.

Kuyruklu yıldızların en ünlüsü Halley kuyruklu yıldızıdır. Dünya'dan 76 yılda bir gözlemlenebilir. Dünya'dan en son izlenebilen kuyruklu yıldız 2002'de gözlemlenen Ikaye-Zhang kuyruklu yıldızıdır. Ayrıca Hale Bopp'da bilinen diğer kuyruklu yıldızdır.

Kuyruklu yıldızlar kuyruk kısımlarından sürekli madde kaybederler. Bu parçacıklar yakınından geçtikleri gezegenin çekim etkisine girerek düşer. İrili ufaklı çok sayıdaki bu parçacıklar Dünya'nın atmosferine girdiğinde sürtünmeden dolayı ısınarak yanar ve kısa süreli ışık yayar ve bize akan yıldız yağmurları şeklinde görünürler. Bu olay halk arasında yıldız kayması olarak bilinir.

METEOR

Uzayda kuyruklu yıldızlardan kopan veya belli bir yörüngesi olmayan kaya parçalarına meteor denir. Meteorlar ışık yaymazlar. Farklı büyüklükte meteorlar vardır.

Meteorlar Dünya'nın çekim etkisiyle atmosfere girip yanarak yıldız kayması olayına sebep olabilir. Bazı meteorların tamamı yanmaz. Yanmayan ve kalan parçacıklar yeryüzüne düşer. Yeryüzüne ulaşan meteorlara  gök taşı adı verilir. Meteorlar düştükleri yerlerde büyük çukurlar açabilmektedirler.

Meteorların yeryüzünde açtığı bu çukurlara gök taşı çukuru denir.

Görmeniz Tavsiye Edilir
Bu içerikler konuyla bağlantılı/benzer içeriklerdir.

Dünya'nın Evrendeki Yeri Etkinliği

Bu etkinliğimizde amaç; Dünya'nın evrendeki yerinin kavranmasıdır. Büyüklüklerini dikkate alarak verilen ifadeleri doğru yerlere sürükleyip bırakarak Dünya'nın evrendeki adresini tamamlayınız.

7.Sınıf - 1.Ünite: Güneş Sistemi ve Ötesi

Kategori: 

Güneş Sistemi ve Ötesi

Bu ünitede öğrencilerin; Güneş sistemini ve Güneş sisteminde bulunan gök cisimlerini ve birbirleriyle olan ilişkileri tanımaları, teleskobun önemli bir gözlem aracı olması münasebetiyle gök bilimdeki önemini kavramaları ve teknoloji boyutu dikkate alınarak uzay araştırmalarının sağladığı katkılar hakkında bilgi ve beceriler kazanmaları; uzay kirliliğinin sebeplerini tartışmaları; Türk-İslam bilim insanlarının uzay araştırmalarına yaptıkları katkıları anlamaları; yıldız, yıldız çeşitleri, takımyıldızlar, galaksileri tanımaları hedeflenmektedir.

Bölüm 2: Güneş Sistemi Ötesi: Gök Cisimleri Ders Notu 1

Kategori: 

Gök Cisimleri

Yıldızlar

Yıldızlar arasındaki boşlukta bulunan toz ve gazın birlikte oluşturduğu devasa buluta bulutsu (nebula) adı verilir. Bulutsular, patlayan yıldızlardan saçılan maddeyi içinde barındırır ve koşullar sağlandığında bu maddelerden yeni yıldızlar oluşur.

Bulutsular (Nebula) ve Türleri Diyalog Kartları Etkinliği

Bu etkinlikte amaç, bulutsuların (nebula) türlerinin ve isimlerinin kavratılmasıdır. Kartların ön yüzünde verilen görsele göre bulutsunun türünü ve adını tahmin etmeye çalışınız.

*Fotoğraflar ve açıklamalar Bilim Çocuk Dergisinin ekinden alınmıştır.

Sosyal Medyada Bizi Takip Edin

Kitap Gezintisi

Zircon - This is a contributing Drupal Theme
Design by WeebPal.