Bölüm 3: Madde Döngüleri (Su ve Karbon Döngüsü) - Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi

-A A +A

Madde Dönüleri ve Çevre Sorunları (Su ve Karbon Döngüsü)

Canlılık faaliyetleri sonucunda çeşitli şekillerde madde ve enerji aktarımı gerçekleşir. Bu enerji ve madde aktarımı devamlıdır. Canlılar ve cansızlar arasında karşılıklı etkileşimlerin sürekli olması ve madde alışverişi doğada bir çeşit döngünün oluşmasına neden olmaktadır. Doğadaki madde miktarı sınırlıdır. Maddelerden birinin artıp birinin azalması doğal dengeyi bozacağından doğadaki maddeler döngüsel olarak yer değiştirir. Su, azot, karbon ve oksijen gibi maddelerin doğada ki dolaşımına madde döngüsü denir.

Madde Döngüleri (Su-Azot-Karbon-Oksijen Döngüsü)

Madde Döngüleri (Su-Azot-Karbon-Oksijen Döngüsü)

Su Döngüsü

Su, canlıların ve canlılığın en önemli maddesidir. Dünya’nın dörtte üçü sularla kaplıdır. Bu durum dünyayı yaşanabilir bir gezegen yapmaktadır. Dünya üzerindeki suyun büyük bir kısmı; denizlerde, göllerde ve okyanuslarda bulunmaktadır. Bunun yanı sıra bir kısmı buhar halinde gökyüzünde bulunurken, bir kısmı da yeraltı sularını oluşturmaktadır. Suyun bu farklı kaynaklar arasında dolanmasına su döngüsü denir.

Madde Döngüleri - Su Döngüsü

Madde Döngüleri - Su Döngüsü

Yeryüzünde bulunan suların buharlaşması, canlıların yapısında bulunan suların terleme ve solunum yoluyla havaya karışması ile bulutlar oluşur. Bulutlar, soğuk hava tabakası ile karşılaşınca su buharı yoğunlaşarak; yağmur, dolu ve kar şeklinde yeryüzüne döner. Yeryüzüne dönen suyun bir kısmı yerüstü sularına karışırken bir kısmı yeraltı sularına karışır.

Su döngüsünde buharlaşmanın yanısıra fotosentez, solunum ve boşaltım olayları da etkilidir.

Madde Döngüleri - Su Döngüsü

Su Döngüsünde Buharlaşma, Fotosentez, Solunum ve Boşaltım Etkilidir

enlightenedDünya'nın dörtte üçü sularla kaplı olmasına rağmen bunun binde 3'lük kısmı içme suyudur. Su döngüsü sayesinde doğadaki su miktarı azalmamasına rağmen su kaynaklarının bilinçsiz kullanımı, toprak kirliliği, kimyasal gübre kullanımı gibi nedenlerle içme suyu miktarı her geçen gün hızla azalmaktadır.

Karbon Döngüsü

Canlı yapısının en önemli elementlerinden birisi karbondur. ​​Karbon; protein, yağ, karbonhidrat ve diğer moleküllerin yapısına katılmaktadır.

​Canlıların başlıca karbon kaynağı karbondioksittir. ​Karbondioksit atmosferde gaz şeklinde bulunur ve atmosferin % 0,03’ünü (onbinde üç) oluşturur.

Yeşil bitkiler karbondioksit kullanarak besin üretirler. Besin üretirken karbondioksiti kullanan yeşil bitki ortama oksijen yayar üretilen besinse canlı organizmalar tarafından enerji kaynağı olarak kullanılır. Bu sayede tüketicilerin yapısına geçer. Solunum olayı sonrası oksijenle yakılan besin tekrar karbondioksite dönüşüp atmosfere yayılır. Böylece yeşil bitkiler karbondioksiti alıp besin ve oksijen üretmiş olur. Tüketicilerse bu besin ve oksijeni kullanarak tekrar karbondioksit üretirler. Bu döngüye karbon döngüsü denir.

Madde Döngüleri - Karbon Döngüsü

Madde Döngüleri - Karbon Döngüsü

Karbon döngüsü sadece canlıların faaliyetleri sonucu ortaya çıkmaz. Petrol ve kömür gibi çeşitli fosil yakıtların kullanılması da atmosfere karbondioksit salınımına sebep olur. Bu durum atmosfere fazla karbondioksit yayılmasına sebep olduğundan küresel ısınma gibi çeşitli çevre sorunlarına neden olmaktadır. Ayrıca canlı artıkları ve ölü organizmaları da karbon döngüsünde önemli rol oynar.

Madde Döngüleri - Karbon Döngüsü

Madde Döngüleri - Karbon Döngüsü

Sınav KONUYLA İLGİLİ SORULARA BURADAN ULAŞABİLİRSİNİZ
Su Döngüsü Animasyon SU DÖNGÜSÜ ANİMASYONU

Kaynaklar:
1) Okulistik
2) Bilim ve Teknik Dergisi - Bilgi Paketleri

Benzer İçerik
Görmeniz Tavsiye Edilir
Bu içerikler konuyla bağlantılı/benzer içeriklerdir.

Bölüm 1: Besin Zinciri ve Enerji Akışı - Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi

Kategori: 

Canlılar, yaşamsal faaliyetleri için ihtiyaç duydukları enerjiyi besinlerden alırlar. Ancak bitkiler, bazı bakteriler, su yosunları ve algler en büyük enerji kaynağı olan güneş enerjisini kullanarak kendi besinlerini üretirler. Kendi besinini üreten canlılara üretici denir.

Bölüm 2: Enerji Dönüşümleri (Fotosentez ve Solunum)

Kategori: 

Yeryüzündeki yaşamın en önemli kaynaklarından biri enerji kaynağımız güneştir. Bilinen hiçbir canlı, güneş enerjisini doğrudan kullanamaz ya da depolayamaz. Bundan dolayı, canlıların bu enerjiyi bir başka enerji türüne dönüştürmesi gerekir. Yeşil bitkiler, algler ve bazı bakteriler (siyanobakteriler) ile bazı plankton türleri (fitoplanktonlar) fotosentez yaparak bu dönüşümü sağlayabilir. Fotosentez olayında çevreden karbondioksit ve su alınır.

Bölüm 3: Madde Döngüleri (Oksijen ve Azot Döngüsü) - Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi

Kategori: 

Oksijen Döngüsü: Oksijen, canlıların hayatlarını sürdürebilmeleri için mutlaka gerekli olan bir gazdır.  ​Oksijen solunumda, yanma reaksiyonlarında yoğun olarak tüketilir. ​Havadaki oksijenin temel kaynağı fotosentezdir. ​Atmosferde % 21 oranında oksijen bulunur.

Bölüm 3: Madde Dönüleri ve Çevre Sorunları (Ozon Tabakası) Konu Özeti - Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi

Kategori: 

Ozon (O3) üç adet oksijen atomundan oluşan şeffaf bir gazdır. Ozon tabakası stratosferin üst kısmında bulunan tabakadır. Bu tabaka Güneş’ten gelen zararlı ultraviyole ışınlarını tutar.

Bölüm 4: Sürdürülebilir Kalkınma Konu Özeti - Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi

Kategori: 

Sanayide ve teknolojide yaşanan bu gelişmelerin, gelecek nesillerin de aynı imkânlardan faydalanabilmesi için, sosyal yaşantımıza, doğal kaynaklara ve doğal çevreye zarar vermeden gerçekleştirilmesini sağlamaya sürdürülebilir kalkınma denir.

Azot Döngüsü Animasyonu

Azot Döngüsü Animasyonu

Su Döngüsü ve Küresel Isınma Animasyonu

Orman Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan su döngüsü ve küresel ısınma animasyonu...

Derslerde de kullanılabilecek bir animasyon, tavsiye ederim.

Kaptaki Su Döngüsü

Kaptaki Su Döngüsü

Deney/Etkinlik Dersi: 

Deney/Etkinlik Sınıfı: 

Deneyin/Etkinliğin Yapılışı: 

Büyük kabın içine kaynar suyu dökün.

Su Döngüsü Animasyonu - Yağmur Oluşumu

Su döngüsünün gösterildiği bir animasyon. Yağmurun oluşumu, buharlaşma, solunum.

Sosyal Medyada Bizi Takip Edin

Kitap Gezintisi

Zircon - This is a contributing Drupal Theme
Design by WeebPal.