Sınıf:
Konu:
Bileşikler ve Formülleri
En az iki farklı atomun kimyasal bağ oluşturarak bir araya gelip oluşturduğu yeni saf maddelere bileşik denir. Bileşikler kendilerini oluşturan atomların kimyasal özelliklerini taşımaz. Örneğin sodyum klorür bileşiğini oluşturan sodyum, oldukça aktif bir metal ve klor zehirli bir gaz iken, sodyum klorür, sofralarımızda en çok kullanılan ürünlerden biridir.
Elektron alışverişi yani iyonik bağ ile oluşan bileşikler örgü yapılı bileşikleri oluştururken, elektron ortaklaşması yani kovalent bağ ile oluşan bileşikler molekül yapılı bileşikleri oluşturur.
Bileşikler atomların belli oranlarda birleşmesi ile oluşur. Bileşikler elementlere ait semboller ve bileşikteki birleşme oranlarını ifade eden rakamlar ile yani bileşik formülleri ile ifade edilir. Örneğin amonyak bileşiğinde her bir azot (N) atomuna karşılık 3 hidrojen (H) atomu yer almaktadır, bu nedenle formülü NH3 olarak gösterilir.
Elementler sembollerle ifade edilirken, farklı elementlerden oluşan bileşikler kimyasal formüllerle ifade edilir. Örneğin, su bileşiği H2O formülü ile gösterilir. Su bileşiğinin kimyasal formülünde suyu oluşturan hidrojen ve oksijen elementlerinin sağ alt bölümüne yazılan sayılar, bileşiğin en küçük biriminde o element atomundan kaç tane olduğunu gösterir.
Bileşiğin Adı | Bileşik Formülü | Atom Türü ve Sayısı |
Su | H2O | H:2 O:1 |
Karbonmonoksit | CO | C:1 O:1 |
Amonyak | NH3 | N:1 H:3 |
Günlük hayatta sıkça karşılaştığımız bileşikler, bu bileşiklerin formülleri ve kullanım alanlarından verilen örnekler aşağıdaki tabloda özetlenmiştir.
Bileşiğin adı | Bileşiğin formülü | Kullanım alanı örneği |
Amonyak | NH3 | Temizlik malzemelerinde |
Şeker | C6H12O6 | Yiyeceklerimizi tatlandırmada |
Su | H2O | Yaşam kaynağımız olarak |
Kükürt dioksit | SO2 | Meyvelerin sarartılmasında |
Karbon dioksit | CO2 | Gazlı içecekler içerisinde |
Kalsiyum oksit | CaO | Mermer içerisinde |
Kaynak: EBA