4.1.3.Kanın Vücutta Dolaşımı

-A A +A
Dolaşım Sistemi

Kanın Vücutta Dolaşımı (Dolaşım Sistemi)

Kanın vücutta dolaşımı dolaşım sistemi sayesinde gerçekleşir. Kan hayat sıvısıdır ve bizim yaşayabilmemiz için gereklidir. Bu yaşam sıvısının vücut içerisinde dolaşıp vücudumuzdaki yapıların besin ve oksijen ihtiyacını karşılaması oluşan atıkları da toplaması gerekir.

Dolaşım sistemini oluşturan üç yapı vardır. Bunlar kan, kalp ve damarlardır.

1. Kan: Her canlı, yaşamak için oksijene ve besine ihtiyaç duyar. Besin maddelerini ve oksijeni vücudumuzun içinde kanımız taşır. Kan ayrıca vücudun ihtiyacı olmayan atık maddeleri ve karbondioksidi boşaltım organlarına getirerek, vücuttan atılmasını sağlar. Ayrıca kanda bulunan bazı yapılar, vücudun hastalıklara karşı bağışıklık kazanmasını sağlar.

2. Kalp: Göğüs kafesi içinde bulunur. Kalp kanı damarlara pompalayarak vücudumuzda dolaşmasını sağlar. Kalbimiz yaklaşık olarak yumruğumuz büyüklüğündedir. Evlerimizdeki su borularında suyun hareket edebilmesi için su pompasının borulara su göndermesi gerekir. Buna benzer şeklide damarlarda kanın dolaşabilmesi için de kalbin kan pompalaması gerekir. Kalbimiz sürekli kasılıp gevşeyerek, damarlarımıza kan pompalar. Kasılma ve gevşeme hareketlerini kasların yaptığını hatırlarsak, kalpte de özel bir kasın bulunduğu sonucunu çıkarırız. Kalbimizin yaptığı kasılma ve gevşeme hareketine kalp atışı adı verilir.

3. Damarlar: Vücudumuzdaki kan, kesilme veya yaralanma dışında dışarı çıkmaz. Evlerimize gelen su borularının içinde suyun dolaşması gibi, kan da su borusuna benzeyen yapıların içinde dolaşır. Kalp tarafından pompalanan kanın, vücudumuzun her yerine ulaşmasını sağlayan borulara DAMAR adı verilir. Vücudumuzdaki damarlar, değişik kalınlıklardadır. Örneğin elimizin üstünde daha kalın damarlar varken, göz kapağımızın içinde çok ince damarlar vardır.

Kanın vücutta taşınmasında kalp ve damarlar görevlidir. Kalbimiz, göğüs kafesi içinde, sol akciğerin alt kısmında yer alır.

Nabız: Kalp atışlarının atardamarda yarattığı harekete nabız denir. Kalp, kanı her pompaladığında bunu damarlarımızdan nabız atması şeklinde hissederiz. Nabız hareketini bilek, şakak ve boyun damarlarımızda hissedebiliriz. Sağlıklı bir insanda nabız atışı dakikada 70-80 defa tekrarlanır.

Boyundan Nabız ÖlçümüBilek ve Dirsekten Nabız Ölçümü

Bebeklerin nabız sayısı ⇒ 100-200
Çocukların nabız sayısı ⇒ 80-100
Yetişkinlerin nabız sayısı ⇒ 70-80

Büyüme ve gelişme çağında olan bebekler ve çocukların enerji ihtiyacı daha çoktur. Bu yüzden, kanın vücutta daha hızlı dolaşması gerekir. Bu da kalbin daha hızlı atmasına yani nabız sayısının artmasına neden olur. Yetişkinlerin enerji ihtiyacı daha az olduğu için nabız sayısı da daha azdır.
Nabzın sayısı; kişinin yaşına, cinsiyetine, heyecanlanmasına, korkmasına ve koşmasına bağlı olarak değişir.

Stetoskop
Doktora gittiğinizde onun şekildeki gibi aletle vücudunuzun çeşitli bölgelerini dinlediğini bilirsiniz. Bu alet stetoskoptur ve nabzınızı saymak, kalp ve akciğerlerinizi dinlemek için kullanılır.

STETESKOP YAPALIM DENEYİ İÇİN AŞAĞIDAKİ RESME TIKLAYINIZ...

Kan Vücutta Neden Dolaşır?

Bu bölüme kadar kalbin damarlara kan pompaladığını öğrendik. Ayrıca ihtiyacımız olan enerjiyi yediğimiz besinlerle oksijenin birleşmesi sonucu karşıladığımızı da artık biliyoruz.

Vücudumuzun her yerinde enerji ihtiyacı olduğundan; kanın vücutta dolaşmasıyla besin ve oksijen her yere taşınmaktadır. Enerji üretimi sırasında karbondioksit denilen zararlı bir gaz açığa çıkmaktadır. Bu gazın akciğerlere taşınması da yine kanla gerçekleşir. Karbondioksitli kan kalbe ve oradan da akciğerlere giderek, akciğerler tarafından dışarı atılır.

Resimdende görüldüğü gibi damarların yarısı mavi yarısı kırmızı renklidir. Mavi renkli olan kan karbondioksitli kan, kırmızı renkli kan ise oksijenli olan kandır.

Akciğerlerden çıkan oksijenli kan kalbe gelir ve kalpten vücuda dağılır. Organlarda kirlenen karbondioksitli kan önce kalbe gelir, kalpten akciğere gider ve soluk verme ile dışarı atılır. Böylece kan dolaşımı tamamlanmış olur.

Benzer İçerik

Sosyal Medyada Bizi Takip Edin

Kitap Gezintisi

Zircon - This is a contributing Drupal Theme
Design by WeebPal.