Demiryolları Haftası

-A A +A

Eylül Ayının Son Haftası

TÜRKİYE’DE DEMİRYOLUNUN TARİHİ GELİŞİMİ

Anadolu insanı buharlı lokomotifin ilk kullanılmasından 33 yıl sonra 1856 yılında demiryolu ile tanışır. Türkiye’de ilk demiryolu Sultan Abdülmecit zamanında , 1856’da bir İngiliz şirketine verilen imtiyazla İzmir-Aydın arasında 130 km. olarak inşa edilir. Yapımı 10 yıl süren bu hat 1866 yılında SultanAbdülaziz zamanında tamamlanır.
1871 tarihinde saraydan çıkarılan bir irade ile Haydarpaşa-İzmit hattının devlet eliyle yapımına başlanır ve 91 km.lik hat 1873 yılında bitirilir. Ancak maddi imkansızlıklar nedeniyle Anadolu Demiryolları ile Bağdat ve Cenup demiryollarının yapımları Alman sermayesi ile gerçekleştirilir. İmtiyaz verilen başka bir İngiliz şirketi de İzmir-Turgutlu -Afyon hattı ile Manisa-Bandırma hattının 98 km.lik kısmını 1865 yılında tamamlar.
1896 yılında yapım imtiyazı Baron Hirsch’e verilen 2000 km.lik şark demiryollarının milli sınırlar içerisinde kalan 336 km.lik İstanbul-Edirne ve Kırklareli-Alpulu kesiminin 1888’de bitirilerek işletmeye açılmasıyla da İstanbul, Avrupa demiryollarına bağlanır.
Türk demiryolları 1923-1940 yılları arasında bir anlamda atılım çağı yaşar. Bu dönemde 1923 yılı itibarı ile 4559 km. olan demiryolu 1940 yılına kadar gerçekleştirilen çalışmalarla 8637 km.ye ulaşır. 1940-1950 yılları ise “Durgunluk Dönemi”dir. 1950 yılından günümüze kadar
ise sadece 1871 km.lik yeni yol yapılmıştır.

Türkiye’de ilk demiryolu inşaatı 23 Eylül 1856 tarihinde bir İngiliz şirketine verilen imtiyazla, İzmir –Aydın arasında inşa edilmiş, 130 kilometre uzunluğundaki bu hattın yapımı 1866’da tamamlanabilmiştir.

DÜNYA'DA ve TÜRKİYE'DE DEMİRYOLLARI

Dünya genelinde, demiryollarının önemi her geçen gün daha da artmaktadır. Karayolu ağırlıklı yük ve yolcu taşımacılığının sebep olduğu, çevre kirliliği, kazalar, trafik tıkanıklığı ve yüksek yakıt maliyetleri, dünya ekonomisinin gelişmesinde en önemli unsur olan "taşıma hareketliliği"ni yavaşlatmakta ve sınırlamaktadır.
Teknik üstünlüklerinden dolayı demiryolları, son yıllarda bütün dünya ülkelerinde adeta yeniden keşfedilmekte ve her yönüyle yeniden yapılandırılmaktadır. Özellikle yüksek teknolojiye sahip ülkelerde, teknolojinin bütün imkanları kullanılarak, demiryolu sistemlerinin geliştirilmesi için çok büyük araştırmalar ve yatırımlar yapılmaktadır.
AB içerisinde demiryollarının geliştirilmesi o kadar önemlidir ki;
Avrupa Birliği Bakanlar Konseyince Avrupa'da 15 yıl içerisinde bitirilmesi planlanan 14 büyük ulaşım projesin den 9'u demiryolları ile ilgilidir. Bu 9 demiryolu projesinden 4'ü de yüksek hızlı demiryolu projesidir.
Avrupa Birliği EU Uluslararası Taşımacılık ve İşletmecilik (INTEROPERATIBILITY) kuruluşunun Genel İlkeleri aşağıdaki şekilde belirtilmiştir;
•  • Hiçbir sebep ulaşımda ve taşımacılıkta Raylı Sistemlerin Önceliği hedefini değiştiremez.
•  Genel Ulaşım Politikalarında Raylı sistemlerin tercih edilmesi ve gelişmelerin takip edilmesi anahtar rolündedir.
•  2020'ye kadar AB topluluğu, ulaşım sektörüne 225 Milyar €'ayırmayı planlamıştır. Bu miktarın %78 'i raylı sistemlere ayrılmıştır. ( 175.5 Milyar € )
•  Raylı sistemlerin uluslararası işletmeciliğinin geliştirilmesi, Avrupa Demiryolu ağının entegrasyonu için mutlaka gereklidir.
AB ülkeleri arasında hızlı tren ağlarını geliştirmek ve aralarında entegrasyonu geliştirmek için ülkeler her yıl 10 milyarlarca € harcamakta, çok büyük yatırımlar gerçekleştirmektedirler. Almanya'da ICE hızlı trenleri, Fransa'da TGV, İspanya'da AVE, İtalya'da ETR hızlı trenleri, yılda yüz milyonlarca yolcu taşımaktadır.JAPONYA'DA Şinkansen ve diğer hızlı trenler yılda 260 milyon yolcu taşımaktadırlar. Demiryollarımızın uzunluğu 8650 km.dir. (Bu hattın sadece 400 km.si çift hat olarak çalışmaktadır.) ABD'de 212.000 km, Rusya'da 95.000 km, Almanya'da 44.000 km. demiryolu mevcuttur.

TÜRKİYE'DE "Demiryolları ve Hızlı tren" hamlesi başlatıldı
Demiryollarımızın, hızlı tren ve metro hatlarının geliştirilmesine, Devlet politikası olarak çok önem verilmektedir,
Türkiye genelinde 12 yıl içinde tamamlanması hedeflenen demiryolu yatırımlarımızı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

DEMİRYOLUNUN AVANTAJLARI

A- Maliyet
Platform genişliği 13,7 m. Olan çift hatlı elektrikli bir demiryolu alt yapısı, kapasite açısından 38 m. Genişliğindeki 6 şeritli bir otobana eşdeğerdir. Kapasite ve standartlar açısından aynı baza getirilen 1 km. kara ve demiryolu maliyetleri karşılaştırıldığında 6 şeritli bir otobanın maliyeti 8 milyon USD iken, çift hatlı, elektrikli, sinyalizasyonlu bir demiryolunun maliyeti 2 milyon 853 bin USD olarak tespit edilmiştir. Demiryolunun faydalı ömrü 30 yıl olarak kabul edilirken, dünya standartlarında karayollarının faydalı ömrü 13 yıldır. Yol maliyetleri ve faydalı ömür yılı açısından da demiryolunun daha avantajlı olduğu ortaya çıkmaktadır.

B- Enerji Tasarrufu
Ankara’dan İstanbul’a yılda toplam 13 milyon kişi yolculuk yapmaktadır. Verilere göre her gün 200 otobüs Ankara’dan İstanbul’a gitmektedir. Her otobüsün ortalama gidiş-dönüş 60 yolcu taşıdığı ve her seferinde takriben 250 milyon TL.’lik yakıt tükettiğini kabul edersek bir yılda taşınan 4 milyon 380 bin yolcu için sefer yapan 200 otobüsün yılda tükettiği enerji tutarı 21 trilyon TL.’dir. Buna karşın; Ankara-İstanbul arasında 4 milyon 380 bin yolcunun demiryolu ile taşınma işlemi yalnızca 3,5 trilyon TL.’lik bir elektrik enerjisi gerektirmektedir. Maliyetlerdeki bu büyük fark, demiryolu taşımacılığının ne denli ekonomik olduğunu ortaya koymaktadır. Ülkemizde karayolu taşımacılığı gerek araç açısından gerekse akaryakıt tüketimi açısından dışa bağımlıdır. Bir yılda tüketilen akaryakıt bedeli olarak dışarıya ödenen döviz miktarı 5 milyar USD’dir.
Demek oluyor ki her gün ırmaktan akan su gibi akaryakıt tüketilmekte,
halkımızı kanser gibi yok etmekte ve fakirleştirmektedir.
doğrultuda ulaşım politikalarını oluşturarak demiryolunu tercih etmişlerdir.
değişikliğini bu kanunla elde etmelidir. Ticari faaliyetlerini uluslar arası
boyuta taşıyabilmek için ticari ve sanayi şartlarını geliştirmelidir.

ATATÜRK’ÜN  DEMİRYOLLARI İLE İLGİLİ ÖZDEYİŞLERİ
« Türkiye hükûmetinin tesbit ettiği projeler dahilinde belirli zamanlar zarfında vatanın bütün bölgeleri çelik raylarla birbirine bağlanacaktır. Demiryolları memleketin tüfekten, toptan daha mühim bir emniyet silâhıdır. Demiryollarını kullanacak olan Türk milleti, kaynağındaki ilk sanatkârlığının, demirciliğin eserini tekrar göstemiş olmakla iftihar edecektir. Demiryolları Türk milletinin refah ve medeniyet yollarıdır. » 13. 02. 1931, Malatya’da Bir Konuşma.

« Demiryolu yapmakta ilk milli teşebbüsün tatbikatına başlandığını bizzat görmek fırsatı, benim için cidden mesut bir tesadüftür. Memleketimizin asırlardan beri yolsuz bırakıldığı ve bir demiryoluna olan ihtiyacın şiddeti düşünülürse, bu hususta girişimci olanları ne kadar takdir etmek ve onlara ne derece yardımcı olmak lâzım geleceği pek güzel anlaşılır… » 21. 09. 1924, Özel Teşebbüsle Yapılan Samsun-Çarşamba Demiryolunun Temel Atma Töreni.

« Medeniyetin bugünkü araçlarını hattâ bugünkü fikriyatını demiryolu haricinde yaygınlaştırabilmek zordur. Demiryolu refah ve uygarlık yoludur… » 01. 11. 1924, T.B.M.M. 2. Dönem 2. Toplanma Yılını Açarken.

« Demiryolları bir ülkeyi medenîyet ve refah ışıklarıyla aydınlatan kutsal bir meşaledir. Cumhuriyetin ilk senelerinden beri, dikkatle, ısrarla üzerinde durduğumuz demiryolları inşaatı siyaseti, hedeflerine ulaşmak için durmadan başarı ile tatbik olunmaktadır. » 01. 11. 1937, T.B.M.M. 5Dönem 3. Toplanma Yılını Açarken

Sosyal Medyada Bizi Takip Edin

Zircon - This is a contributing Drupal Theme
Design by WeebPal.